Quyền sử dụng đất là gì? Phân loại và bản chất pháp lý

Quyền sử dụng đất là gì?

Nếu bạn đang thắc mắc không biết quyền sử dụng đất là gì? Nó phân loại như thế nào và có bản chấp pháp lý ra sao? Tất cả những vấn đề này sẽ được Cẩm nang bất động sản chia sẻ chi tiết trong bài viết hôm nay. 

1. Quyền sử dụng đất là gì?

Quyền sử dụng đất là gì?
Quyền sử dụng đất là gì?

Theo Hiến pháp 2013 tại điều 53 quy định: Đất đai, tài nguyên nước, tài nguyên khoáng sản, nguồn lợi vùng biển, vùng trời, tài nguyên thiên nhiên khác và các loại tài sản do Nhà nước đầu tư, quản lý là tài sản công thuộc sở hữu của toàn dân do Nhà nước đại diện chủ sở hữu và thống nhất quản lý.

Luật đất đai năm 2013 định nghĩa đất đai thuộc quyền sở hữu của toàn dân và do Nhà nước làm chủ sở hữu. Nhà nước sẽ dựa vào đó mà trao quyền sử dụng đất cho người dân thông qua hình thức giao đất, cho thuê đất. Theo đó Luật cũng công nhận quyền sử dụng đất đối với những người sử dụng đất là ổn định và quy định về quyền, nghĩa vụ chung của người sử dụng đất. 

Tuy nhiên, trong Luật Đất đai không quy định rõ ràng về khái niệm Quyền sử dụng đất, nhưng luật cũng đã đưa ra được khái niệm về giá quyền sử dụng đất là số tiền tính trên một đơn vị diện tích đất do Nhà nước quy định hoặc hình thành trong giao dịch quyền sử dụng đất. Giá trị của quyền sử dụng đất là giá trị tính bằng tiền của quyền sử dụng đất trên đơn vị diện tích xác định trong một thời gian nhất định. 

Người sử dụng đất được sở hữu giá trị quyền sử dụng đất và có quyền chuyển nhượng sử dụng phần đất được giao tương ứng với nghĩa vụ thực hiện với Nhà nước. 

2. Phân loại quyền sử dụng đất

Quyền sử dụng đất sẽ được phân loại như sau:

  • Quyền sử dụng đất dựa theo chủ thể (cá nhân, hộ gia đình hay tổ chức): với cách phân loại này được quyền sử dụng đất sẽ căn cứ vào ý muốn chủ quan của chủ thể và việc sử dụng đất vào mục đích nào sẽ tùy thuộc vào chủ thể quyết định nhưng phải nằm trong giới hạn được cho phép.
  • Quyền sử dụng đất dựa theo khách thể (là đất nông nghiệp, phi nông nghiệp hay đất chưa sử dụng): Với cách phân loại này sẽ được quy định mục đích sử dụng đất và người sử dụng sẽ làm đúng theo mục đích đó. Nếu thay đổi phải được cấp phép bởi cơ quan nhà nước có thẩm quyền. 
  • Quyền sử dụng đất dựa vào thời gian. Dựa vào thời gian sử dụng đất là tạm thời hoặc lâu dài sẽ tùy theo quyết định của cơ quan có thẩm quyền. Từ đó quyền sử dụng đất sẽ được quyết định là lâu dài hay tạm thời. 
  • Quyền sử dụng đất dựa theo pháp lý: với phân loại này sẽ căn cứ vào quyết định của cấp có thẩm quyền khi cho thuê, giao đất mà xác định mục đích và quyền sử đất ban đầu của cá nhân, hộ gia đình, tổ chức trực tiếp trong quyết định hay quyền sử dụng thứ 2 của người được cho thuê lại hay thừa kế. 
Phân loại quyền sử dụng đất
Phân loại quyền sử dụng đất

3. Bản chất pháp lý về quyền sử dụng đất

Tìm hiểu về bản chất pháp lý về quyền sử dụng đất thì có những nội dung sau:

Quyền sử dụng đất là quyền của chủ sở hữu đất đai

Theo tính chất đặc thù của chế độ sở hữu toàn dân về đất đai mà Nhà nước sẽ có đầy đủ ba quyền năng đối với đất đai là:

  • Quyền chiếm hữu
  • Quyền sử dụng
  • Quyền định đoạt.

Bên cạnh đó, Nhà nước với tư cách là chủ sở hữu sẽ thực hiện chức năng chủ yếu đối với đất đai là:

  • Chức năng thống nhất quản lý đất
  • Chức năng điều phối đối với đất

Quyền sử dụng đất là quyền của người sử dụng đất đai

Nhà nước sẽ không trực tiếp sử dụng tất cả đất đai trên lãnh thổ mà sẽ trao quyền sử dụng đất cho người sử dụng đất thông qua hình thức giao đất, cho thuê đất, công nhận quyền sử dụng đất. Khi được Nhà nước trao quyền sử dụng đất thì người sử dụng đất sẽ có những quyền sau đây:

  • Quyền được cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất.
  • Người sử dụng đất sẽ được thực hiện như quyền như chuyển nhượng, chuyển đổi, cho thuê, thừa kế hoặc tặng cho quyền sử dụng đất,…theo quy định của pháp luật.

Bên cạnh 2 quyền lợi trên thì người sử dụng đất còn được hưởng thành quả lao động, kết quả đầu tư từ mảnh đất của mình. Được hưởng những lợi ích do công trình của Nhà nước về bảo vệ và cải tạo đất. Được nhà nước bảo vệ khi bị người khác xâm phạm đến quyền sử dụng đất hợp pháp của mình….

Quyền sử dụng đất là quyền tài sản và được xác định giá trị và được phép chuyển đổi trên thị trường

Khi quyền sử dụng đất được coi là một tài sản thì sẽ được đưa vào để giao dịch và kinh doanh. Nghĩa là lúc này quyền sử dụng đất trở thành một loại hàng hóa. Hoạt động kinh doanh đối với hàng hóa này sẽ chịu sự điều tiết chung của thị trường và theo quy định của pháp luật. 

Bản chất pháp lý về quyền sử dụng đất
Bản chất pháp lý về quyền sử dụng đất

Với những chia sẻ vừa rồi của Cẩm nang bất động sản cũng đã giúp bạn hiểu rõ được quyền sử dụng đất và bản chất của nó. Đừng quên theo dõi Cẩm nang bất động sản thường xuyên để cập nhật những thông tin hữu ích hằng ngày.